HAYAL ROTANIZDA

Kürek sporu, bir doğa sporudur. Bu nedenle hiç bir yarış bir diğeri ile aynı koşullarda yapılamaz. Ya rüzgar, ya parkur, ya dalga bir diğer yarışta aynı değildir. Sporcuların kiloları, yarıştıkları tekneler bile çoğunlukla aynı özellikte değildir. Bu nedenle Dünya rekoru bulunmaz. En iyi zaman hesaplanır ve yayınlanır. Yaşam da böyledir. Hiç kimsenin mücadelesi bir başkasının ki ile aynı değildir. Herkesin en iyi zamanı kendi en iyisidir.  Oysa ki son yıllarda çocukları, küçücük yaşlarından itibaren acımasız bir yarışın içine sürükleyen ve kazananlar arasında olmaları için baskı yapan bir sistemin içine itekliyoruz. Kaybedenler Kulübü diye icat edilen bir grubun içinde olmamak için canını dişine takmış çalışan ama kendini bulamamış insan yığınları. '...Emekli olunca güneye yerleşeceğim...' cümlesi bile bana göre dinlenmekten ziyade, olmak istediği yeri bulamamış insanın çırpınışı. Hayatı bir başkası ile olan yarışın içine tıkıştırmak, emek ziyankarlığından başk...

Henri Ford ile ilgili eski bir fıkra vardır. Hikayeye göre Ford firmasına bir yönetici tayin eder ve dönemine göre muazzam bir ücret ödemektedir. Gelen geçen memur, işçi bu yüksek maaş alan adamı gözlem altında tutar; bu kadar yüksek maaş alan adamın nasıl bir marifeti vardır? Bir türlü anlam veremediklerinden, en sonunda biri cesaret ederek Ford'a sorar '... Bu bey tüm gün camdan dışarıyı seyredip nasıl bu yüksek maaşı haketmektedir. ' Ford çalışanına şu cevabı verir. '...Evet tüm işçilerimizin ürüne katkısı çok. Ancak bu adamın düşündüğünü düşünebilen yok...'.  2016 yılında eşimle Kopenhag'ta ilk kez katıldığımız Dünya Master Kürek Şampiyonası bizim için daha ziyade bir festivali ziyaret ve gözlem yeri idi. 8 tek adı verdiğimiz 8 sporcu ve bir dümencinin olduğu teknelerin yarışları gerçekten çok özel ve heyecan verici yarışlar. Ve yine ilk kez burada başka bir kürekçi arkadaşımdan duymuştum. '....İşte dümenci bu, sekiz muazzam güçlü adamı yöneten küçü...

Özellikle arz talep dengesinin oturmuş olduğu sektörlerde veya talebin bir nedenden düştüğü,  kapasite fazlasının oluşmaya başladığı sektörlerde firmalar arası rekabet çılgınca artar. Doğal sonuç olarak, yöneticilerin üretim departmanlarına yeni fikir, yeni tasarım baskısı da artar. Ürünü farklılaştırıp müşteriyi kapmanız gerekir. En kolay örneği tekstil sektöründen verebiliriz. Bundan 50 yıl kadar önce mevsimlik olarak ürün tasarımı çalışırlardı; diğer deyişle moda tasarımcıları yılda 4 koleksiyon çalışmaktaydılar. 15 yıl önce bu devir hızı senede 12 koleksiyona çıktı. Her ay vitrine yeni bir grup ürün koyup, müşteriyi mağazalardan içeri çekebilmek için bir cazibe yaratmanız gerekir hale geldi. Bugünlerde tekstil perakendecileri sürekli tasarım yaptırmaktalar. Ürün tasarımının yanı sıra, mağaza tasarımı, vitrin tasarımı, tezgahtar tasarımı, sizi mağazadan içeri alma ile başlayan içeride kalma sürenizi uzatacak aktiviteler ve eli boş çıkmamanızı sağlayacak başka yaratıcı çözüm...

Kürek sporu yapmaya başlama fikri beş kız arkadaş oturmuş dertleşirken ortaya çıkmıştı. '...Beş kişi haftada bir gün yemek yemek yerine, birlikte daha sağlıklı bir faaliyet yapalım...' fikrinden yola çıkılmıştı. İçinde deniz olan, sabah erkenden bir saat yapıp, sonra herkesin kendi şapkasındaki sorumluluğa koşturabileceği bir faaliyet bulduğumuz için heyecanlanmıştık.  İlk suya inişimiz deniz küreği dört çifte dediğimiz dümencisi olan tekne idi. Beni ilk mutlu eden şey, on yıldan fazla cebimde, yatarken başucumda duran, 24 saat iş yazışmaları, piyasa haberleri takip ettiğim telefonu sahilde bırakmak oldu. Evet, bir saat gerçek özgürlük. Akıllı telefonlar, sizi dolaşımda tutan ve kontrol eden prangalarınızı bir saat bırakıp, sabahın en dingin saatinde, denizin ortasında iyot kokusunu içinize çekerken gün doğumunu seyretmek. İyot kokusunu denize kol mesafenizden alabilmek. Doğanın her sabah tüm insanlık suçlarına aldırmadan, umut ışınlarını dünyaya göndermesine şahit olmak....

İş yaşamımda farklı girişimci ve yöneticiler ile çalışma fırsatı buldum. Girişimci  veya satış hedefi olan insanların risk alma seviyeleri daha yüksek iken, geri planda çalışan destek departmanlarda daha az risk alan daha tutucu insanlar bulunabiliyor. Risk alabilme seviyeleri ne olursa olsun, yeni bir şeye başlamak için bir cesaret göstermeniz gerekir. Yeni yatırım, yeni iş, yeni okul, yeni bir ev almak, başka muhite taşınmak, yeni ortaklık, evlenmek, çocuk sahibi olmak size özel olarak subjektif herhangi bir başlangıç herkes için farklı seviyede bir heyecan olsa da, bir başlama cesareti gerektirir. Tek somut gerçek 'başlamaz iseniz, rotanızdaki hayalin gerçekleşme ihtimali yoktur. ' Farklı hormon ve bilgi seviyelerindeki insanların gösterdiği başlama cesareti de farklıdır. Cahil cesareti ile hemen başlayabilenler, çok bildiği için hiç başlayamayanlar olabilir. Her iki tür yönetici ile de çalıştım, her iki türde başarısızlık seviyesi yüksek yöneticilerdi. Bilgi, basiret v...

2006 yılında yönetim, mali işler ve dış ticaret bölümlerine ek olarak sosyal uygunluk departmanı kurulmasına ve bana bağlı olmasına karar verdi. Hemen ilk olarak konunun uzmanı bir denetçi istihdam ederek, iş verdiğimiz atölyelere denetimlere başladık. Bu denetimler ve atölyelerimize verdiğimiz eğitimler sırasında ülke insanımızın farklı bölgelerden de olsa ortak bir yüzü ile tanıştım. Bahane üretmekte üstünüz. Bu konuda Oscar ödülü olsa muhtemelen alırdık. İş yerinizde personelinize bir işin neden yapılmadığını sorduğunuzda aldığınız yanıtları hatırlayın. Diğer destek departmanı zamanında veri vermemiştir. Bilgisayar çökmüştür. Çalışma arkadaşı yan gelip yatmaktadır. Satış departmanı faturaları geç düzenlemiştir. Yanlış tahakkuk bilgisi vermişlerdir. Ben bir söyleyeyim, siz bin tane hatırlayın. Patron'a sorun, niye kar edemiyorsun diye personelinden daha yaratıcı olacağından emin olabilirsiniz. Yeterli finans kaynağı yoktur. Çünkü ilk fırsatta Villa ve yat almıştır. Darbe o...

Dünya genelinde henüz pandeminin önlemini alamadığımız için evlerimizde kendimizi karantinaya alıp beklediğimiz bu günlerde sosyal medyada tüm insanlığın aynı gemide olduğu, sınırların anlamsızlaştığı, maddiyata gerekenden fazla önem verildiğinin fark edildiği bol bol yazılıp söylenmekte. Oysa insanlık buna benzer deneyimleri daha öncede yaşamıştı. Belli ki gereken dersi tam olarak alamamışız. İnsanlık tahmin ettiği kadar da zeki değil, inanın zor öğreniyoruz.  Aynı gemide olma deyimi ne zaman dile kazandırıldı bilemiyorum. Ama antropologların tahminine göre ilk tekne veya ilkel su taşıtı, 800.000 yıl önce Homo Erectus tarafından kullanıldı. O günden bu yana, ateş veya tekerleğin bulunuşu ne kadar önemli ise bence bir su taşıtının ilk kullanımı insan beyni ve insanlığın gelişimi açısından o kadar önemli oldu. Bir arada yaşayabilmek, dayanışmak, bir hedefe gidebilmek, araştırmak, kendini tanımak, kendini ve hayatı anlamlandırmak adına bir teknenin size verdiği eğitime paha biçi...