KENDİ SESİNİ DUYABİLMEK (KADIN KÜREKÇİLER 26)

 Uzun (yaklaşık üç haftalık) bir seyahatin ardından İstanbul'a döndüm. Kürek çekmeyi özlemiş olmamın yanı sıra, pek çok kişi ile iletişimde olup, bir çok söyleşi planladım. Seyretme fırsatı yakaladığım bir filmi ve kürek sporunun ekonomi potansiyelini, sağlıkla ilgili bir yazı, kürek bursu ile öğrenim imkanları, yeni kurulan marka kurulu ve kadın komisyonları ile ilgili  yazıları düşündüm hazırlanıyorum. İlk iş gelir gelmez kadın kürekçiler serisine devam etmek için ODTÜ'nün en başarılı olduğu dönemin kadın kürekçilerinden Naz Tuksal ile buluştuk. 

Naz Hanım ile onun yoğun gündemi arasında iş çıkışı buluşuyoruz. Kendisi Türk Telekom Assist'in  yöneticilerinden biri olarak kariyer yaşamını sürdürüyor. Çok kurumsal firmaların çoğunlukla çalışanlarını hareketsizleştirip hantallaştırdığını ve fiziksel sağlıklarını ciddi bozduklarını gözlemişimdir. Ama karşımda dinamik ve çok fit bir kadın duruyor. Hala doğa sporları ile iç içe bir yaşamı olduğunu öğreniyorum. Genç yaşta gençlerimize spor alışkanlığı kazandırdığımızda daha sağlıklı daha mutlu bireyler olacaklarının ispatı gibi dimdik bir duruşla karşımda duruyor Naz Hanım. 

Naz Tuksal - Eymir Gölü Tek Çifte Antrenmanı sırasında

Naz Hanım'ın kürek sporu ile tanışması 1989 kışında ODTÜ kayıkhanesinde başlıyor. O sırada 14 yaşında iki kafadar arkadaş kürek sporunu denemek üzere bir adım atıyorlar. İlk önceleri Eymir Gölü kışın donduğu için, takımın kara antrenmanları, açık hava sporlarını seven genç kız için hiç çekici olmuyor. İri kıyım kendinden yaşça büyük abilerin arasında kara antrenmanı doğuştan doğa tutkunu bir genç kız için son derece sevimsiz algılanıyor. Naz Hanım'ın kışın isteksiz yaptığı kara antrenmanları ve çok ısınamadığ bu sporla ilgili düşüncesi, bahar gelip suya  ve teknelere kavuşunca bambaşka bir yönde değişmiş. Eymir Gölü'nün doğası içinde suyla ve doğayla bütünleşen kürek sporu hayatının gençlik döneminin en önemli parçası haline gelmiş.

Naz Tuksal - Burçin Yenisey Kaynaş
ODTÜ 2x Kadın Takımı

Naz Tuksal Ankara Mogan Gölü 1990 Hazırlık İdmanı Sonrası Kürek İskelesi Önünde 

Gebze'de girdikleri ilk Türkiye kupası yarışında önemli bir farkla kaybetmişler. Sevilmeden yapılan kış antrenmanı tahminlerin ötesinde önemli, tabii antrenman periyotlamasının da muhtemelen başındaydılar. Naz Hanım şöyle devam ediyor. " Kürek sporunda hep hayali bir havuç vardır. Size hep daha iyisini yapabilirdim duygusunu yaşatır ve içinizden kendiliğinden motive eden bir güç ortaya çıkar" diye tanımlıyor. Altı ay sonra Ankara Mogan Gölündeki yarışlarda iki çiftede birinciliği kazanıyorlar. Aynı yıl ekibi ile birlikte milli takıma çağırılıyorlar. Sonra yoğun kamp dönemleri içinde sıkı çalışmaları devam ediyor. Yıldızlar kategorisinde olmalarına rağmen, büyükler kategorisinde yarışlara giriyorlar. Ertesi yıl ODTÜ kadın takımı olarak sadece 3 kadın sporcu olmalarına rağmen ( kürek sporunu bilmeyenler için küçük not: puanı daha yüksek olan 4- ve 4x yarışlarına girememişler ) tek çifte ve iki çifte, iki tek yarışlarında rakiplere puan vermeden kazanıp kadınlar kupasını almışlar. 1992 yılında milli takımda Galatasaray'ın sporcusu Elif Lermi ekibi ile iki çiftede Balkan birinciliği ve tek çiftede de Balkan ikinciliğini kazanıyor. 

Naz Tuksal - Elif Lermi Balkan Şampiyonası Madalya Töreni 1992

Balkan Şampiyonası Sonrası Cumhurbaşkanlığı Köşkü -1992 Dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın Miili Sporculara verdiği resepsiyondan

Hürriyet Gazetesi -1992

Hafif kilo ekiplerinde teknik biraz daha ön planda oluyor. Naz Hanım'ın antrenörlüğününü halen milli takımımızın da baş antrenörlüğünü sürdüren Nebojsa İlic yapmış. Onun antrenörlüğünde hem teknik olarak hem güç olarak çok başarılı bir gelişme ve sezon geçirdiklerini belirtiyor. 1998 yılına kadar okul ve kürek birlikte devam ediyor. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimlerinde Sporcu Sağlığı ve Doğa Sporları bölümünden mezun oluyor. Okulun son yılında çalışma hayatı başladıktan sonra performans sporculuğunu kürekçi olarak sürdüremiyor. Türkiye'de pek çok sporcunun yaşadığı benzer süreci yaşıyor.  Okul - iş ve yoğun antrenman temposunda yüksek performansı devam ettirmek için yeterli imkanları yaratmak çok zor. Mezuniyet sonrası Ankara'nın en önemli iki spor kulübünde  (Sports International ve Renewa) kariyer basamaklarını tırmanıyor ve sportif direktörlüğe kadar yükseliyor. Bu alanda yedi yıl kadar daha yöneticiliği sürdürdükten sonra kariyerinde bir rota değişikliği yaparak Türk Telekom Assist'te yine yönetici olarak kariyerine devam etme kararı alıyor.

Bu arada doğadan ve spordan kopmamış Naz Hanım. Bir  doğa sporları uzmanı olarak, Dağcılık, Dalış, Sörf, Yelken, kayak sporları ile bağları devam ediyor, doğa ile iç içe olunca yanında doğa fotoğrafçılığını da sürdürüyor. Çıktığı dağlar arasında Ağrı Dağının Zirvesi ve Everest Ana Kamp var. Geçen yıl İsviçre'de düzenlenen Avrupa Pirat Şampiyonasına katılmış ve bu branşta çalışmalarını devam ettiriyor. 

Naz Tuksal Everest Ana Kamp 2012

Yoğun iş hayatı ve doğa sporları ile ilgilenirken Bilgi Üniversitesinde işletme yüksek lisansını tamamlıyor. Türk Telekom Yönetimi İstanbul'a taşınınca yaşamını İstanbul'a taşıyor ve son dokuz yıldır burada yaşamını sürdürüyor. Deniz ile içi içe olan İstanbul yaşamını çok sevmiş. Belki yakında yeniden kürek çekmeye başladığını da duyacağız. 

Pirat Avrupa Şampiyonası - İsviçre Brunnen -2021

Kürek sporunu onun sözleri ile size aktarmak istiyorum . Belki böyle kadın kürekçilerin bu sporla kalmalarına ilham olabiliriz.

"Özellikle büyüme döneminde küreği yaşayınca içinizde yollar açılır. Tekne ve su ile bütünleşmek, teknenin , suyun direnci içinde çıkardığı şıkırtı ve o doğru süzülüş ve uçarcasına kayma hissi sizi bambaşka bir dünyaya götürür. Her kürekte şükredersiniz. Bir özgürlük hissi yaratır ve kendine has bir ifade biçimidir kürek çekmek. Doğanın ortasında sessizlikte rüzgar, hava, su gibi doğal güçlerin ortasında kendi sesinizi duyarsınız. Kadınların gündelik yük ve sorumlulukları arasında duyamadıkları, kendilerine ait o sesi duymalarını sağlar kürek sporu. Su dönüştürücü bir güçtür, iyileştiricidir. Hayatın temposunda kendinle kalıp negatifi olanı suya aktarırsınız. Enerjiyi güzel birşeye dönüştürürsünüz. Hayata köklenip, dinamizminizi, kendi gücünüzü bulursunuz. Hayata bir çivi gibi sağlam, kararlı ve disiplinle bağlanırsınız. Her kürek antrenmanı bir içsel yolculuktur ve bu yolculuğun sonu size çıkar. Normal hayatın güçlüklerine aşina olup, mücadeleye devam etme gücünü avuçlarınıza doldurur. Ekibinizle birlikte hem liderlik hem hizmet etmeyi öğrenirsiniz. Ekibiniz kim olursa olsun birlikte iş birliği yapmayı öğrenirsiniz. Türk Kadının en çok ihtiyacı olan duygu ve güçleri içinde tutar bu spor diye ekliyor. "

Konya Meke Gölü - Naz Tuksal Doğa Fotoğraflarından Seçki -2017

Ben beşinci teknenin sporcularına Naz Hanım ile başladım. Benim hayalim tüm takımlarımızın erkek sekiz tek takımı kurdukları gibi kadın sekiz tek takımları da kurmaları. Çünkü kadın sporcu sayısı artmadan erkek sporcu sayısını ve performans başarılarını artırmak zor bir ihtimal. Ve biliyorumki pek çok kadın kürekçi de benimle aynı hayali kuruyor. Ülkemi bir kürek ve su sporları ülkesi olarak görebilme hayalim var. Kürek sporu kadın erkek bir arada ailece her yaşta yapılabilen bir spordur duygusunu herkese verebilmek. Çünkü bu spor herkesi iyileştirebilecek güce sahip. Dönemin Hürriyet Gazetesinin başlığına dikkat edersek , bu sporda bilgelik ve olgunluk var aynı zamanda. Birlikte olgunlaşırsınız, birlikte bilgelik yönünde ilerlersiniz. Kadınlar günü sloganımızı bu yüzden çok seviyorum. #kürekteberaber ve Anneler günü sloganımızı da aynı nedenle çok seviyorum. #nesillercekürek . Nesillerce kürekte beraber olmak beraberce olgunlaşmak dileği ile...