SU - 2
Su hakkında daha önce de hepimizin bildiği şeyleri hatırlamak adına bir yazı yazmıştım. Ama su konusu o kadar hayati ki 19.yüzyıldan sonra hem rant hem siyaset konusu oldu. O kadar geniş konu ki, yazmakla tükenmez gibi. Eskiden istediğiniz gibi dereden çeşmeden alınabilirken, şimdi içtiğimiz suya, kullandığımız suya, atık suya bir bedel ödemek zorundayız. Su ihtiyacı temel bir insan hakkı oysa ki. Tabii nakliyenin ve ambalajının bir bedeli var biliyorum. Eskiden tarlasının yakınından akan derenin üzerine HES (Hidro Elektrik Santral) kurulduğu için şimdi suyunu oradan tedarik edemeyen ve çoraklaşan tarım alanı yüzünden göç etmek zorunda kalanlar var. Bu yüzden karışan, bozulan toplum yapısına kadar konu uzamakta.
Geçen hafta Linkedin üzerinden takip ettiğim Dünya Ekonomik Forumunda (World Economic Forum) kısa bir video yayınlandı. Eleanor Allen Hanım temiz kullanılabilir suyun tükendiğini anlatıyor. Sürdürülebilir Gelişim Zirvesinde tartışılan konulardan biri de bu. Aşağıda linkini paylaşıyorum sizlerle. (1) linki tıkladıktan sonra arama motoruna 'water' yazarak bu foruma ulaşıp düzenlenen paneli izleyebilirsiniz. Teknolojik gelişimler ve doğru bir siyaset ; yönetim ile sadece sürdürülebilir bir kalkınma bazında değil sürüdürülebilir yaşam üzerine tartışıyorlar. Dün bahsettiğim erdem (fair) konusunun yine önemini böyle ifade etmeseler de hissedebilirsiniz. Erdem sadece sporda veya ticarette değil, en önemlisi hayatın özünde ne kadar çok gerekli.
Çevre kirliliği, iklim değişikliği sonucu suyun kimyası, bulunduğu yeri, ve hayatımıza etkileri muazzam bir şekilde farklılaşmakta ve ödeyeceğimiz bedeller yükselmekte. Sadece suya ödediğimiz bedel gibi anlaşılmasın suyun kullanıldığı tüm ürünlerin maliyetleri de yükselmekte. Özellikle de yaşamımızın çok önemli bir parçası olan elektrik için ödediğimiz bedel. Bu nedenle yeni bir teknolojik, sanayi yepyeni bir ikinci devrim yapılmasına gerek olabilir.
Din kitaplarında ilk insanın nasıl yaratıldığı ile ilgili anlatıya göre çamurdan yaratıldık, yani toprak ve sudan. Ve yine oraya geri döneceğiz. Toprağa ve suya. Kadim zamanlardan beri kutsal saydığımız suya aslında gerçekten kıymet vermemişiz, çok düşündürücü. Suyun sonsuza kadar öyle bollukla kalacağı varsayımını yürütmüş olmamız ne kadar da akılsızca.
Havada soluduğumuz oksijeni bile eskiden sadece ağaçlara borçlu olduğumuzu bilirken bugün aslında önemli bir kısmının okyanuslardan geldiğini biliyoruz. Böyle fütursuzca kirletmiş olmamız utanç verici. Şimdi bu berbat ettiğimiz yer, gök ve suyu yeniden nasıl sağlıklı yaşamlarımızı sürdürebileceğimiz hale getireceğimiz ile ilgili çok ciddi ve hızla Dünya çapında adımlar atılması gerekiyor. Ciddi bedeller ödememiz gerekiyor.
Yoksa doğanın kendini korumak ve belki de bizim baştan daha iyi bir versiyonumuzu yaratmak üzere gönderdiği bu Covid-19 daha da farklı mutasyonlara uğrayarak belki daha öldürücü olarak devam edecek.
En yakınımdan örnek vermek gerekirse Kadıköy Kurbağalıdere'nin eskisi, yakın geçmişi ve şimdiki durumu ile ilgili sizinle fotoğraflar paylaşmak istiyorum. Biraz daha duyarlı olmayı akıl edebilseydik bu berbatlığı yaşamazdık. Dünyanın her yerinde benzer bu tip örnekler var.
Kurbağalıdere - 1940
Kurbağalıdere - 2010
Kurbağalı dere dünya güzeli bir yerken, ikinci fotoğrafta tamamen metan gazı haline gelmiş görünüyor. Büyükşehir belediyelerinin nerede ise 5-6 yıldır uğraşması sonucu galiba temizlendi. Umarım bu hali iyileşerek sürdürülebilir.
Acil olarak kullanım sularımızı doğru kullanmayı, sanayi ve teknolojiyide bu konudaki araştırmalara teşvikleri güçlendirmeyi ve iyi bir yönetimin yollarını Dünya ile işbirliği halinde bulmak zorundayız. Yoksa yine insanlık en akıllı değil de sadece en hırslı ve hırsında boğulan tür olarak yok olacak gibi.
Orhan Veli Kanık'ın şiirinde bahsettiği 'acı su bedava' bile şimdiden hayal olmuşken biz rotamızı suyu kurtarmaya çevirelim.
(1) https://www.instagram.com/tv/CFhnODAlhtj/?igshid=1nswdfu4ct6nr
Yorumlar
Yorum Gönder